Managen van duurzaamheid
Duurzaamheid is in de belangstelling. Er is bijna geen gemeente die niet voor een duurzame wijk of project of gemeente gaat. Dit wordt alom toegejuicht en terecht. Maar gebeurt het zakelijk en financieel gericht of louter vanuit maatschappelijke bevlogenheid? Enkele tips vanuit het managen van duurzaamheid.
Cooper Feldman is zeer positief over de huidige Groene Golf. Hierdoor worden enerzijds voor de langere termijn betere en meer bewuste keuzes gemaakt, anderzijds worden op de korte termijn kwaliteitsverbeteringen ingezet. Cooper Feldman zet hier enkele kanttekeningen bij vanuit meer dan 12 jaar aantoonbare ervaring met het opstellen van energie-, ecologie- en duurzaamheidsplannen en projectenontwikkelingen.
Welke driver kiest u?
Gemeenten hebben in het lange termijn beleid CO2-reductie een plaats gegeven. Vaak is te lezen: de hele gemeente klimaatneutraal in 2030, of zelfs energieneutraal in 2020. Soms wordt vergeten dat dit soort 'mooie' doelstellingen heel veel harde input vraagt. Zo heeft onlangs een gemeente ontdekt dat die doelstelling voor 2020 nu al niet meer haalbaar is. Het lijkt allemaal ver weg, maar de sense of urgency is dat wanneer nu geen stappen worden gezet, 2020 al niet haalbaar meer is. Er is dan ook geen weldenkende gemeente meer die niet een energie- of klimaatneutraal project wil realiseren. Sommigen hebben de ambitie de duurzaamste gemeente van Nederland te willen zijn. Bij management vanuit slechts maatschappelijke bevlogenheid blijft het soms steken bij wat 'we met elkaar zouden moeten willen', 'hoe het niet langer kan', 'als je het goed doet hoeft het geen extra geld te kosten', 'willen = kunnen'. Kort samengevat: 'wij willen het, dus komt het wel goed'.
Wellicht herkent u dit. Als de ambitie op dit niveau blijft steken is er een lange weg te gaan, vol kritiek, frustraties en teleurstelling over uitblijvende concrete resultaten. Omdat duurzaamheid zeker de eerste jaren extra geld kost draait alles om financiële haalbaarheid, terugverdientijd, aantoonbare ervaringen, goedkoop geld, inkoopvoordelen, revolving funds etc. Maar pas als de eindgebruiker concreet voordeel heeft ontstaat er een echte drive tot realisatie, ook bij ontwikkelaars. De markt wil best meer dan de overheid soms denkt en vaak meer dan de ontwikkelaars denken. De groep eindgebruikers die in duurzaamheid wil investeren groeit immers, zeker als er voordeel is in de variabele lasten. De drive van de overheid is een goed begin, maar de drive van de eindgebruikers is essentieel voor de realisatie van duurzaamheid.. Je moet niet alleen weten wat je zelf wilt, maar ook wat anderen willen en kunnen.
Welke aspect van Duurzaamheid wilt u?
Voor velen staat duurzaamheid gelijk aan energiezuinig of CO2-neutraal. Er zijn echter veel meer aspecten van duurzaamheid die misschien nog wel belangrijker zijn dan energie alleen. Zie bijvoorbeeld de illustratie 'Ster van Stadshagen'. Integrale duurzaamheid staat het hoogst op de ladder, maar is ook verreweg het meest tijdrovend en ingewikkeld. Bij Cooper Feldman hebben we ervaring hoe we dit voor elkaar kunnen brengen. Deze hoge ambitie betekent wel een cultuurverandering naar denken in ketenbenadering, en dat kost tijd.
Realistisch kiezen versus academisch studeren
In Duurzaamheidsland is 'het betere' helaas vaak de vijand van 'het goede'. Vanuit bevlogenheid zijn er vaak nog hogere ambities te duiden die verder reiken dan realistische kansen. Met het zorgvuldig kiezen en vastzetten van realistische ambities kunnen kansen vaker verzilverd worden. Daarbij is een 'no-regret' aanpak ten opzicht van voorzienbare en realistische transities de oplossing . Dit betekent simpelweg dat er geen keuzes moeten worden gemaakt waarvan je binnen afzienbare tijd spijt gaat krijgen.
Gedeelde of sectorale ambitie?
Bij meerdere gemeenten liggen de ambities van duurzaamheid niet bij de afdelingen die de inkomsten van de gemeente bewaken. Net als tussen overheidsbeleid en ontwikkelaarsbeleid ligt ook richting deze ambtelijke collega's een cultuurverschil dat veel aandacht en energie vraagt.
Heeft iemand de duurzaamheids-wijsheid in pacht?
De ontwikkelingen in de duurzaamheidskennis, en de ervaringen met nieuwe duurzaamheids technologieën, volgen elkaar snel op. Een oplossing die nu de beste lijkt kan over vijf jaar achterhaald zijn. Een oplossing die nu te duur is kan over vijf jaar financieel juist gunstig zijn. Dit heeft tot gevolg dat het maken van keuzes nu bijzonder moeilijk is. De ervaring leert dat sommige specialisten op Dubo-gebied hun eigen voorkeuren en overtuigingen hebben die niet overeenkomen met andere specialisten. Zoveel 'specialisten' zoveel overtuigingen. Ook Cooper Feldman heeft de wijsheid niet in pacht, wel hebben we al tientallen jaren projectmanagement-ervaring hoe deze situaties te herkennen en er vervolgens rationeel mee om te gaan. Opdat een goed afgewogen en transparante besluitvorming kan plaats vinden, op basis van feiten.
Als u zich herkent in een van bovengenoemde situaties en oplossingen, maar ook als u zich er helemaal niet in herkent zouden we graag met u hierover van gedachten wisselen. Wij zijn ervan overtuigd dat dergelijke gedachtenwisselingen een positieve bijdrage zullen leveren aan het realiseren van een duurzamer en mooier Nederland.
Peter Prak 06 388 211 62
